سلف موازی استاندارد، ابزاری مطمئن برای تامین مالی

به گزارش خبرنگار فینکو(سایت جامع تامین مالی ایران)، سعید احمدی، مدیر تامین‌مالی شرکت تامین‌سرمایه بانک‌ملت در سومین همایش تامین مالی که با حضور مدیران و فعالان بازار سرمایه برگزار شد، گفت: امروز برای اینکه فعالیت های اقتصادی به هنگام صورت گیرد، نیاز است که فضای کسب و کار به سمت دریافت وجوه فوری هدایت شود؛ به نحوی که منابع را به صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت تامین کند؛ اما در این راستا اوراق سلف موازی استاندارد، به عنوان یک ابزار در بازار سرمایه، یکی از راهکارهای کوتاه مدت به شمار می‌رود.
وی افزود: نگاهی به تاریخچه انتشار این اوراق در ایران نشان می دهد که موضوع انتشار اوراق سلف موازی استاندارد، در سال ۸۲ با شکل گیری بورس کالا آغاز شد که با توجه به اینکه موضوع قراردادهای سلف، پیش خرید محصولات است و مطابق با شریعت مقدس اسلام، بازخرید و خروج سرمایه گذاری قبل از پایان کار، امکان پذیر نیست؛ این اوراق منتشر نشد؛ اما در سال ۸۶ بحث اصول قراردادهای سلف موازی استاندارد مطرح و در سال ۸۷ سلف موازی استاندارد در کمیته فقهی مطرح شد که با توجه به اینکه سمت و سوی آن سالها به سمت سلف نفت پیش رفت، سال ۸۹ انتشار این اوراق در بخش نفت، صورت گرفت.
به گفته احمدی، سال ۹۱ با توجه به نامه دیوان محاسبات، اوراق سلف نفتی کنسل شد و در سال ۹۲ برای اینکه این اوراق برای تمام شرکتها استفاده شود، دستورالعمل سلف موازی استاندارد در بورس کالا و بورس انرژی ابلاغ شد. مدیر تامین‌مالی شرکت تامین‌سرمایه بانک‌ملت تصریح کرد: سلف موازی استاندارد بر اساس قرارداهای سلف منتشر می‌شود که در آن، روش به این نحو است که عرضه کننده، مقدار معینی از دارایی پایه خود را در ازای بهای نقد به فروشنده می‌دهد تا در زمان آینده و در سررسید، دارنده اوراق، وجه آن را به صورت نقد و یا به صورت تسویه فیزیکی، دریافت می‌‌کند. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، از جمله ویژگی های سلف موازی، کاهش زمان فرآیندهای تامین مالی، ابزار پوشش ریسک برای تولیدکنندگان، محدودیت زیان ناشی از اعمال اختیار خرید در سررسید، تضمین سود معین با اعمال اختیار فروش برای سرمایه گذار، عدم محدودیت در مصرف وجوه و حفظ قدرت نقدینگی در کوتاه مدت است؛ این در حالی است که اوراق سلف بر پایه دارایی شکل می گیرد. وی اظهار داشت: اگر این اوراق از یک نرخ معین یا حداقل نرخ بدون ریسک، کمتر باشد، دارنده اوراق یا سرمایه گذار، پوت آپشن را اعمال کرده و اگر قیمت دارایی با توجه به عرضه و تقاضا در سررسید فراتر از نرخ معمول رفت، برای اینکه نرخ تامین مالی ناشر کمتر شود، از کال آپشن استفاده می کند .
احمدی با بیان اینکه یکی از ویژگی هایی که برای شرکتهای تولیدی در اوراق سلف نهفته است، حفظ قدرت نقدینگی در کوتاه مدت است، تصریح کرد: بازپرداخت طی دوره، عملا وجود ندارد و در سررسید، اصل و فرع به یکباره تسویه می شود، در حالیکه در سایر اوراقها، هر سه ماه یکبار بخشی از فرع تسویه خواهد شد. وی گفت: ارکان انتشار اوراق سلف استاندارد، نهاد ناظر، ناشر، عامل عرضه، متعهد پذیره نویس، بازارگردان، عامل پرداخت، مشاور پذیرش هستند که در یک نگاه کاملا گذرا، ناشر و مشاور عرضه، با یکدیگر یک قرارداد تامین مالی منعقد می کنند که یک سری اسناد را به نهاد ناظر برای بررسی ابتدایی ارسال می کنند و جلسه پذیرش نیز برگزار می شود تا مدارک را بررسی نمایند؛ ضمن اینکه با تشکیل هیات پذیرش، موافقت اصولی صادر و ناشر می تواند اوراق را منتشر و وجوه را دریافت نماید و در سررسید بازگرداند. به گفته این مقام مسئول، ناشران باید تولید محصول مستمر داشته باشند و توانایی مالی و عملیاتی لازم جهت تسویه نقدی یا تحویل فیزیکی دارایی در سررسید را دارا باشند؛ ضمن اینکه دارایی باید جزو کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا و بورس انرژی بوده یا دارایی نقدشونده باشد؛ ضمن اینکه کالا باید امکان تحویل فیزیکی هم داشته باشد. وی افزود: بر این اساس به عنوان یک نمونه، فولاد مبارکه بر روی محصول کلاف گرم نوردی خود می خواهند ۳ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر کند که این اوراق با اختیار فروش ۱۸٫۵ عرضه خواهد شد. احمدی گفت: شرایط لازم در امیدنامه نیز باید ذکر شود؛ به نحوی که ده روز قبل از شروع سررسید باید شرکت اعلام کرده و پروانه بهره برداری متقاضی باید از سوی فولاد مبارکه به تائید برسد؛ ضمن اینکه دارایی در سررسیدها می تواند نوسان داشته باشد؛ اما برای اینکه سرمایه گذاران بتوانند از این اوراق استفاده کنند، نرخ حداقل تضمین شده معادل ۱۸٫۵ درصد است؛ یعنی اگر کلاف نرم کمتر از ۱۸٫۵ درصد باشد، سرمایه گذار اختیار فروش خود را اعمال کرده و کالا را با نرخ ۱۸٫۵ درصد سود به فولاد مبارکه می فروشد و اگر کالا با سود بیشتر از ۱۹ درصد باشد، فولاد مبارکه از اختیار خرید خود استفاده کرده و کالا را می خرد ولی نرخ ۱۹ درصد را اعمال خواهد کرد.